İklim kurumlarının veri setleri üzerine gerçekleştirilen istatistik analiz, yüksek emisyonlu ülkelerde kullanılmak üzere dört ulusal iklim yönetişimi modelini ortaya koymuştur. Bu analiz, iklim kurumlarının kurulmasıyla iklim politikası oluşturma noktasında etkinliğin artırılabileceğini ortaya koymaktadır.

✍🏼 Kurumlar, iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılmasına yönelik politikalarda merkezi bir role sahiptir. İklim çerçeve yasaları veya bilim kurumları gibi iklim kurumlarının doğasını ve işlevini anlamak, farklı iklim eylemlerinin etkililiğini ve potansiyelini değerlendirmek için önemlidir. Tarihsel olarak, iklim değişikliği ve kurumlar üzerine yapılan araştırmalar uluslararası düzeyde yoğunlaşmıştır. Ancak son on yılda, araştırmalar ulusal kurumları da içerecek şekilde genişlemiştir. Analizde dört iklim yönetişimi modeli tanımlamıştır: yüksek devlet kapasitesi ve bürokratik özerkliğe sahip ‘iklim teknokrasileri’; karbonsuzlaştırmayı ekonomik kalkınma stratejilerine bağlayan ‘iklim kalkınmacıları’; yüksek düzeyde devlet kapasitesi ve araştırma organlarına rağmen politika oluşturmada ademi merkeziyetçi bir yaklaşıma sahip ‘karbon parçalayıcıları’, nispeten düşük oranda iklim değişikliği kurumsallaşmasına ve düşük devlet kapasitesine sahip olan ‘karbon merkezciler’. İlk iki gruptaki ülkelerin, ikinci iki gruptakilere göre daha yüksek politika azmi, performansı ve kapsamına sahip olduğu bulunmuştur (Şekil 1). Bu kurumlar, politika oluşturma sürecinin üç aşamasına karşılık gelmektedir: gündem belirleme, politika formülasyonu ve uygulaması.

Tablo Sonuç

✍🏼 Gelecekte bu alanda yapılacak araştırmaların üç alana odaklanması gerektiğine inanıyoruz. İlk olarak, düşük emisyonlu ancak yüksek emisyonlu olan büyüme oranına sahip ülkeleri de içeren veri kümeleri oluşturulmalıdır. İkinci olarak, iklim kurumları, politika hedefi ve performansı arasındaki nedensel süreç daha ayrıntılı olarak incelenmeli, hedefe ve performansa güçlü bir şekilde bağlı olan kurumlara odaklanılmalıdır. Üçüncü olarak, sembolik ve somut kurum oluşturma arasındaki fark daha iyi anlaşılmalıdır.

KAYNAK: Nature Climate Change. Classifying different national approaches to climate governance. Volume 13, Nature Climate Change , 2023 February, 125,126.